Sử dụng thức ăn cho gia súc mùa đông

logo
EN

Sử dụng thức ăn cho gia súc mùa đông
Ngày đăng: 22/12/2020 8245 Lượt xem

    Vào mùa lạnh, tỷ lệ gia súc bị chết thường tăng cao do đói và rét, đặc biệt ở vùng núi phía Bắc. Việc tìm hiểu và sử dụng thức ăn hợp lý là hết sức quan trọng, để tránh thiệt hại về kinh tế.

    Chế độ dinh dưỡng

    Trong mùa đông, gia súc thường bị stress lạnh và giải phóng một lượng nhiệt lớn để chống rét. Vì vậy, cung cấp thức ăn giàu năng lượng như bột ngô, cám gạo, bột sắn… và thức ăn nhiều xơ được ưu tiên. Ước tính nhu cầu năng lượng trao đổi để duy trì sự sống (lượng tối thiểu) cho một trâu, bò có khối lượng 250 - 300kg khoảng 7.500 - 8.500 Kcal, tương đương 15 - 17kg cỏ tươi.

    Ngoài thức ăn, gia súc cần được bổ sung các khoáng chất và vitamin, đặc biệt Vitamin C để tăng sức đề kháng. Người nuôi có thể sử dụng đá liếm hay bánh dinh dưỡng hoặc có thể pha trong nước.

    Nước là nhu cầu không thể thiếu với trâu, bò trong mùa đông. Vì vậy, người nuôi cần cho trâu, bò uống ấm và pha muối loãng (< 30g muối/con/ngày).

    Cung cấp đầy đủ thức ăn xanh cho gia súc - Ảnh: ST

     

    Biện pháp cho ăn

    Vào những ngày ấm, trâu bò có thể chăn thả và bổ sung thêm thức ăn tại chuồng vào ban đêm. Lượng cho ăn 5 - 10kg thức ăn/con/ngày, trong đó: 3 - 5kg cỏ tươi xanh hoặc cỏ ủ chua, 1 - 2kg rơm, 0,5 - 1kg thức ăn tinh.

    Vào ngày trời rét, trâu, bò nhốt tại chuồng và không thả ra ngoài đồng, bãi chăn thả hay trên rừng qua đêm. Trâu, bò phải được cung cấp lượng thức ăn lớn hơn, 20 - 30kg thức ăn/con/ngày, trong đó: 15 - 20kg cỏ tươi xanh hoặc cỏ ủ chua, 3 - 4kg rơm hoặc rơm ủ urê, 1 - 1,5kg thức ăn tinh.

    Vào những ngày rét đậm, rét hại, trâu, bò cần được tăng thêm lượng thức tinh 2kg để bổ sung năng lượng.

    Cho trâu, bò ăn thức ăn thô trước, sau đó cho ăn thức ăn tinh, uống nước. Thức ăn cần được chia làm 2 - 3 bữa/ngày, không cho ăn một lần, đặc biệt là thức ăn tinh.

     

    Cách lựa chọn thức ăn

    Giải quyết nguồn thức ăn xanh: Cây ngô sinh khối là lựa chọn thích hợp nhằm cung cấp thức ăn xanh trong vụ đông. Ngô sinh khối có thể gieo trồng vào tháng 9 - 11. Ở thời điểm này, mặc dù năng suất có thể thấp hơn chính vụ nhưng giúp chúng ta chủ động giải quyết nguồn thức ăn xanh cho gia súc trong khi cỏ voi, VA06, cỏ sả… phát triển kém. Ngô sinh khối được gieo với mật độ lớn hơn 2 - 3 lần so với ngô lấy hạt và thu cắt sau 2 - 3 tháng khi cây đã có quả non hoặc thu cắt sớm hơn. Trâu, bò có thể cho ăn 10 - 15kg/con/ngày để duy trì trong mùa đông.

    Tận dụng phụ phẩm nông nghiệp: Rơm, thân lá ngô, thân lá sắn, thân lá lạc...

    Bổ sung năng lượng, khoáng và vitamin:  Bánh đa dinh dưỡng nhằm cung cấp các chất dinh dưỡng gồm năng lượng, protein và khoáng chất. Công thức thông thường để sản xuất 10 kg như sau: Rỉ mật đường (4,5 - 5kg), bột sắn hay cám gạo (0,5kg), urê (1kg), bột đất sét khô (0,4kg), xi măng (0,2kg), muối ăn (50g) và chất độn nhiều xơ như vỏ lạc và dây lá lạc nghiền nhỏ (2 - 3kg). Hòa urê vào nước (0,2 lít) rồi trộn đều với muối ăn, urê và rỉ mật đường; sau đó trộn với các nguyên liệu khác. Hỗn hợp được cho vào khuôn hình trụ hoặc khối vuông có dung tích đủ chứa 2 - 2,5kg, nén chặt và để khô. Bánh đa dinh dưỡng được bảo quản lâu (4 - 5 tháng). Khối lượng cho trâu, bò ăn khoảng 0,5 - 1kg/con/ngày cùng với thức ăn khác.Đá liếm hay bánh liếm nhằm bổ sung các khoáng chất và vitamin cho con vật trong mùa đông. Đây là thức ăn bổ sung không thay thế thức ăn hàng ngày được. Để sản xuất 10 kg đá cần canxi cacbonat (3kg), muối ăn (2,5kg), dicanxi-phốt phát (0,5kg), magie sulphat (0,5kg), xi măng trắng (0,5kg), đất sét khô (0,5kg) và nước vừa đủ. Hoà thật đều xi măng trắng, đất sét và muối ăn vào nước; sau đó, trộn đều với các phần còn lại. Hỗn hợp sẽ được đóng bánh (tròn, vuông…) với khối lượng 2 - 3kg/bánh và phơi khô đến khi cứng mới đem sử dụng.

     

    Bảo quản, dự trữ thức ăn

    Dự trữ thức ăn dạng khô: Giải pháp này nhằm tận dụng tốt hơn nguồn phụ phẩm nông nghiệp như rơm lúa, thân lá ngô, thân lá lạc, ngọn lá sắn… Rơm vụ mùa sau khi thu hoạch đem phơi khô. Thân lá ngô, thân lá lạc, ngọn lá sắn cũng được phơi khô và cắt ngắn. Rơm và các phụ phẩm được đem trộn với nhau, chất đống hay buộc gọn gàng và cất trữ ở nơi khô ráo, tránh ẩm mốc và nước ngấm vào. Hỗn hợp này có thể cho trâu, bò ăn 3 - 5kg + 1 - 2kg cám/con/ngày để duy trì trong mùa đông.

    Ủ chua thức ăn: Ủ chua (ủ silô hay ủ xanh) là một quá trình làm giảm độ pH đến giá trị mà tại đó thức ăn có thể không bị hư hỏng. Do pH thấp nên khối ủ có mùi vị chua nên người ta gọi là ủ chua. Ủ chua là phương pháp đơn giản để bảo quản và thay đổi giá trị của thức ăn. Các thức ăn dễ ủ chua gồm cỏ họ Hòa thảo như cỏ voi, VA06, cỏ sả, thân lá cây ngô...; thức ăn khó ủ chua gồm cây bộ đậu (thân lá lạc, cỏ stylo, thân lá các loại đậu…) và thân lá sắn.

    Phương pháp ủ chua tự nhiên khá đơn giản. Cây cỏ và phụ phẩm được cắt ngắn (2 - 5cm) cho vào túi nilon dày (dung tích lớn hơn 100 lít) hay hố ủ được xây nổi, trộn với 2 - 5% cám hay bột sắn, bột ngô và 0,5% muối ăn, nén chặt và buộc túi hay đậy nắp hố ủ để đảm bảo yếm khí. Thức ăn ủ chua được sử dụng sau 21 ngày ủ. Trâu, bò có thể ăn với lượng 10 - 15 kg/con/ngày để đảm bảo duy trì.

    Kiềm hóa rơm với urê và vôi tôi: Đây là phương pháp làm tăng giá trị dinh dưỡng và khả năng sử dụng rơm, rạ cho trâu, bò. Có nhiều phương pháp khác nhau để kiềm hóa rơm như: rơm (100kg) với urê (4kg hòa trong 100 lít nước); rơm (100kg) với urê (2,5kg) và vôi tôi (0,5kg trong 100 lít nước)… Phương pháp này khá đơn giản vì người dân có thể sử dụng các nguyên liệu tại chỗ và túi nilon và sau ủ 2 - 3 tuần là sử dụng được. Lượng ăn cho trâu, bò 5 - 7kg/con để duy trì.

     

    Theo GS. Lê Đức Ngoan - Trường Đại học Nông Lâm Huế

     

     

     

    Chia sẻ:
    Tin liên quan
    Điều kiện lên men acid lactic tối ưu từ mật rỉ đường

    Điều kiện lên men acid lactic tối ưu từ mật rỉ đường

    Một trong những nhóm vi khuẩn có lợi được quan tâm nhiều nhất là nhóm vi khuẩn lactic, đây là nhóm vi khuẩn lên men chua đã được con người sử dụng từ rất lâu.
    23/10/2020
    5 mô hình nuôi tôm tiên tiến khả thi hiện nay

    5 mô hình nuôi tôm tiên tiến khả thi hiện nay

    Nghề nuôi tôm trên thế giới có nhiều công nghệ nuôi tôm tiên tiến đang được áp dụng khá phổ biến như: Copefloc, công nghệ BioSipec, công nghệ nuôi tôm mới sử dụng hoàn toàn bằng thức ăn tự nhiên; công nghệ nuôi tôm sử dụng thức ăn có nguồn gốc từ thực vật lên men; nuôi tôm theo qui trình 3 pha (three-phase) trong ao; nuôi tôm raceway siêu thâm canh nhiều tầng (super-intensive stacked raceway); Biofloc trong nuôi tôm siêu thâm canh; Semi-biofloc trong nuôi tôm thâm canh, ương nuôi tôm siêu thâm canh trong hệ thống nước chảy (raceway); nuôi tôm siêu thâm canh trong nhà kính.
    17/08/2020
    Lá ổi – Cây nhà lá vườn giúp cá giải độc thuốc trừ sâu

    Lá ổi – Cây nhà lá vườn giúp cá giải độc thuốc trừ sâu

    Trong số các chất kích thích miễn dịch được sử dụng trong nuôi trồng thủy sản, thảo dược là xu hướng hiện nay vì chúng thân thiện với môi trường, hiệu quả về kinh tế, ít tác dụng phụ nên được dùng trong phòng ngừa và điều trị bệnh cho cá.
    31/07/2020
    Nghiên cứu chế biến và sử dụng rong mơ làm thức ăn chăn nuôi

    Nghiên cứu chế biến và sử dụng rong mơ làm thức ăn chăn nuôi

    Rong Mơ rất giàu các chất dinh dưỡng như vitamin nhóm B, vitamin C, nhóm carotenid và các khoáng chất như canxi, natri, magie, kali và đặc biệt hàm lượng các nguyên tố khoáng vi lượng rất cần thiết cho cơ thể người, động vật như iod, sắt, coban… rất cao, đặc biệt thích hợp cho động vật trong giai đoạn sinh trưởng, sinh sản, ngoài ra rong Mơ còn chứa nhiều hoạt chất sinh học quý khác.
    27/07/2020
    Nuôi tôm trong ao nổi: Bước tiến mới trong nghề nuôi tôm

    Nuôi tôm trong ao nổi: Bước tiến mới trong nghề nuôi tôm

    Thay vì nuôi tôm bằng ao đất, ao đất trải bạt, một số người nuôi tôm ở TX Hoài Nhơn và TP Quy Nhơn (tỉnh Bình Định) đã mạnh dạn đầu tư mô hình nuôi tôm bằng ao nổi xây gạch, đúc bê tông xi măng kiên cố, có trải bạt. Cách nuôi này giúp kiểm soát tốt dịch bệnh tôm, tăng mật độ thả nuôi, đạt hiệu quả kinh tế cao.
    24/07/2020
    Vi tảo - nguồn protein phù hợp cho bò sữa

    Vi tảo - nguồn protein phù hợp cho bò sữa

    Các nghiên cứu mới đây trên bò sữa đã chứng minh sử dụng vi tảo như một nguồn thức ăn chứa protein không gây ra bất cứ hạn chế sinh học hoặc sinh lý học nào cho bò sữa trong các hệ chăn nuôi quy mô lớn.
    24/07/2020
    Thu nhập tốt nhờ nuôi bò sinh sản kết hợp bò vỗ béo

    Thu nhập tốt nhờ nuôi bò sinh sản kết hợp bò vỗ béo

    Trong vài năm trở lại đây, bò thịt trở thành vật nuôi mang lại nguồn thu nhập chính của nhiều bà con tại các địa phương trên địa bàn tỉnh Sóc Trăng. Bên cạnh nuôi bò sinh sản bán bê con thì người chăn nuôi còn phát triển thêm hình thức nuôi bò vỗ béo cho hiệu quả kinh tế cao.
    24/07/2020
    Xuất khẩu tôm 'ngược dòng' mùa dịch

    Xuất khẩu tôm 'ngược dòng' mùa dịch

    6 tháng đầu năm nay, xuất khẩu tôm đạt 1,5 tỷ USD, tăng 5,7% so với cùng kỳ năm ngoái, theo VASEP.
    24/07/2020
    Mật độ và kích cỡ phiêu sinh vật quyết định tỉ lệ sống cá tra bột

    Mật độ và kích cỡ phiêu sinh vật quyết định tỉ lệ sống cá tra bột

    Mật độ và kích cỡ phiêu sinh vật làm thức ăn ban đầu có ảnh hưởng đến tỉ lệ sống của cá tra bột.
    23/07/2020
    Cá giống vào mùa kinh doanh

    Cá giống vào mùa kinh doanh

    Thời điểm này, dù chưa bước vào mùa lũ nhưng sức mua nhiều loại cá giống trên thị trường đã bắt đầu tăng mạnh.
    22/07/2020
    Chống nóng cho gà mùa hè

    Chống nóng cho gà mùa hè

    (Người Chăn Nuôi) - Để đàn gà được khỏe mạnh qua những đợt nắng nóng, người chăn nuôi cần có các biện pháp chống nóng thích hợp ngay từ ban đầu.
    22/07/2020
    Các phản ứng miễn dịch của tôm thẻ khi nhiệt độ thay đổi đột ngột

    Các phản ứng miễn dịch của tôm thẻ khi nhiệt độ thay đổi đột ngột

    Hệ thống phòng thủ của tôm sẽ có cơ chế tự chữa lành vết thương gây ra khi nhiệt độ môi trường bị thay đổi đột ngột.
    22/07/2020
    Zalo
    Hotline