Tác động của chì đối với gan tụy tôm thẻ

logo
EN

Tác động của chì đối với gan tụy tôm thẻ
Ngày đăng: 23/10/2020 7662 Lượt xem

     

    Tôm tiếp xúc với chì trong thời gian dài làm ảnh hưởng đến hệ miễn dịch tôm.

    Gan tụy thường được cho là cơ quan mục tiêu của độc tính kim loại, trong đó có chì.

    Ô nhiễm kim loại nặng là một vấn đề đang được quan tâm hàng đầu đối với sức khỏe của các loài động vật dưới nước. Do những kim loại này có đặc tính tích lũy sinh học và không thể phân hủy được. Nguồn kim loại nặng trong nước thường phát sinh từ các nhà máy công nghiệp, các mô hình sản xuất nông nghiệp, các kim loại này sẽ tích tụ trong cơ thể các động vật thủy sản gây hại và ảnh hưởng xấu đến sự cân bằng sinh thái của môi trường.

    Những kim loại nặng không chỉ có nguy cơ tác động đến sự tồn tại và sinh lý của các động vật, mà có thể gây đột biến gen và di truyền cho đời sau. Trong đó, chì là một trong những kim loại có hàm lượng cao nhất của môi trường. Nồng độ chì đo được ở nhiều của sông, ven biển ở một vài khu vực gần nhà máy quá mức cho phép và đã tích lũy vào cơ thể sinh vật. Một phân tích tổng hợp cho thấy, nồng độ chì trong tôm thẻ chân trắng có thể là cao nhất trong các loài tôm. 

    Gan tụy thường được cho là cơ quan mục tiêu của độc tính kim loại và cả những áp lực khác từ môi trường nước. Các nghiên cứu trước đây chứng minh trong gan tụy tôm có chứa cadmium, crom, thủy ngân… nếu có tiếp xúc với những kim loại nặng này. Trong đó cũng có chì, tuy nhiên vẫn chưa biết được cơ chế gây độc. Do đó, nghiên cứu này sẽ đi sâu vào sự gây độc của chì với gan tụy tôm thẻ chân trắng khi có sự tiếp xúc gần.

    Kết luận có sự gia tăng đáng kể tế bào B của gan tụy tôm thẻ khi tiếp xúc trực tiếp với chì trong thời gian dài. Tế bào B trong gan tụy có một không bào lớn, với chức năng tiêu hóa nội bào và bài tiết cho gan tụy. Gan tụy của tôm cũng được xem là cơ quan đích của nhiều kim loại nặng không chỉ riêng chì. Và đương nhiên gan tụy cũng có cơ chế riêng ứng phó với kim loại nặng trong môi trường, nhưng điều đó vẫn còn là ẩn số. Tôm có sự trao đổi chất bù trừ với sự gia tăng hoạt động của các enzym tiêu hóa trong gan tụy, để đáp ứng việc giảm thiểu năng lượng do tiếp xúc với kim loại nặng cấp tính. Sự gia tăng tế bào B của gan tụy cũng do sự bù đắp cho sự gia tăng hoạt động của các enzyme.

    Phơi nhiễm chì sẽ làm thay đổi nghiêm trọng quá trình trao đổi chất của tôm, gây ra sự chết rụng của các tế bào, cản trở quá trình chuyển hóa năng lượng của tôm, hơn nửa là tăng tốc độ tự hủy của ty thể trong tế bào. Ngoài ra, khi nhiễm chì cấp tính còn ảnh hưởng đến biểu hiện gen của tôm, làm tôm dễ nhiễm các mầm bệnh hơn. Quá trình “đóng gói” mầm bệnh của hệ miễn dịch cũng do ảnh hưởng của chì mà bị đình trệ. 

    Các cơ chế bị thay đổi do độc tính của chì bao gồm việc tạo ra sự stress oxy hóa, tác động đến lipid, protein và các acid nucleic DNA, riboxom trong tế bào, hệ thống gan tụy và làm tê liệt hệ thống thần kinh của tôm. Nhiễm chì cũng làm khả năng đối kháng với tia cực tím, chống sốc nhiệt của tôm bị giảm sút. Ngoài ra, còn có thêm việc chì sẽ cạnh tranh với các cation nội sinh (Ca, Zn) trên các liên kết protein, làm thay đổi chức năng của các protein này. 

    Nếu tôm tiếp xúc trong thời gian dài với chì sẽ gây ảnh hưởng đến tôm ở cả cấp độ phân tử bao gồm các gen, DNA, protein và ribosome. Hoạt động của hệ miễn dịch tôm cũng bị ảnh hưởng lớn. Và quan trọng nhất khi gan tụy tôm lại là cơ quan đích, bị ảnh hưởng nhiều nhất nếu phơi nhiễm chì. Những phát hiện này có ý nghĩa rất quan trọng về những hiểu biết đối với các tác động sinh học bất lợi của chì. Tuy nhiên cơ chế gây độc chính xác vẫn chưa rõ ràng, cần phải nghiên cứu thêm để có nhiều hữu ích hơn cho việc giám sát môi trường nước và đánh giá sức khỏe của tôm nuôi. Từ đó có biện pháp bảo vệ tôm khỏi sự phơi nhiễm kim loại nặng, độc hại.

    Hà Tử - Tép Bạc
    Chia sẻ:
    Tin liên quan
    Cảnh giác với SHIV - bệnh mới trên tôm

    Cảnh giác với SHIV - bệnh mới trên tôm

    Loài virus mới có tên viết tắt là SHIV (Shirmp hemocyte iridescent virus), còn được biết đến với tên Decapod iridescent virus 1 (Div1), thuộc họ Iridoviridae. Virus này gây ra bệnh nguy hiểm với tỷ lệ chết cao cho tôm thẻ chân trắng, được phát hiện đầu tiên ở Chiết Giang, Trung Quốc từ năm 2014. Những năm trở lại đây bệnh xuất hiện và gây thiệt hại cho tôm nuôi ở Trung Quốc. Cho đến nay, nhiều loài tôm mới cũng đã được phát hiện mang mầm bệnh như tôm bạc, tôm càng xanh…
    12/06/2020
    Ngừng ăn cá Vẹt!

    Ngừng ăn cá Vẹt!

    Mỗi con cá vẹt trưởng thành trung bình một năm thải ra 320 kg cát mịn. Chúng ta còn rất nhiều thứ để ăn, hãy ngừng ăn cá Vẹt!
    10/06/2020
    Sử dụng đúng cách men vi sinh khi nuôi thủy sản

    Sử dụng đúng cách men vi sinh khi nuôi thủy sản

    Sử dụng chế phẩm sinh học là hướng đi hiệu quả nhằm bảo vệ môi trường và tăng lợi nhuận kinh tế khi nuôi thủy sản.
    03/06/2020
    Dịch chiết quế và gừng trị rô phi bị mắt lồi, xuất huyết

    Dịch chiết quế và gừng trị rô phi bị mắt lồi, xuất huyết

    Trên cá rô phi, bệnh lồi mắt, xuất huyết thường xuất hiện vào mùa mưa và các tháng giao mùa ở Đồng bằng sông Cửu Long và Đông Nam Bộ, với tỷ lệ chết cao (gần như 100% từ khi phát hiện bệnh), gây thiệt hại kinh tế nghiêm trọng cho người nuôi, bệnh này được xác định do vi khuẩn Streptococcus agalactiae gây ra.
    03/06/2020
    Bài toán vực dậy ngành hàng cá tra

    Bài toán vực dậy ngành hàng cá tra

    Mặc dù là đối tượng chủ lực của ngành thủy sản, thế nhưng nhưng xu hướng cá tra hiện đang trượt về giá trị, hẹp về thị trường. Để vực dậy ngành hàng này, hơn khi nào hết, cần sự chủ động, linh hoạt của doanh nghiệp cùng các chính sách từ thị trường.
    27/05/2020
    Nuôi tôm 3 giai đoạn, xu thế tất yếu

    Nuôi tôm 3 giai đoạn, xu thế tất yếu

    Nếu giá thành nuôi trực tiếp là 85.000 – 90.000đ/kg thì nuôi 3 giai đoạn chỉ nằm ở mức 70.000đ/kg, giảm chi phí và an toàn hơn nhiều so với nuôi truyền thống.
    05/05/2020
    Indonesia khôi phục 300.000ha trại nuôi tôm bỏ hoang

    Indonesia khôi phục 300.000ha trại nuôi tôm bỏ hoang

    Indonesia lên kế hoạch hồi phục 300.000 hecta trại nuôi tôm bỏ trống ở Kuta để thúc đẩy ngành thủy sản một lần nữa trở lại đỉnh cao, tiến đến vị trí hàng đầu thế giới.
    28/04/2020
    Một số khuyến cáo khi nuôi tôm thẻ thời điểm giao mùa

    Một số khuyến cáo khi nuôi tôm thẻ thời điểm giao mùa

    Lưu ý khi nuôi tôm trong thời điểm giao mùa, điều kiện môi trường biến động lớn. Để giảm thiểu rủi ro, gây thiệt hại cho người nuôi tôm, đặc biệt các ao đang nuôi tôm chuẩn bị thu hoạch, người nuôi cần chú ý:
    28/04/2020
    Men vi sinh trong nuôi trồng thủy sản

    Men vi sinh trong nuôi trồng thủy sản

    Sử dụng men vi sinh là một trong những phương pháp kiểm soát miễn dịch hiệu quả trong nuôi trồng thủy sản, được coi là chiến lược bổ sung, thay thế cho vắc-xin và hóa chất.
    28/04/2020
    Kịch bản nào cho giá tôm 2020?

    Kịch bản nào cho giá tôm 2020?

    Năm 2020, Covid-19 phát tán vô chừng, tạo nên những biến số biến động bất thường để hình thành các giá trị mới. Con tôm sẽ có giá nào có lẽ bị chi phối bởi yếu tố này mà ra.
    24/04/2020
    Streptomyces tăng khả năng sống sót của tôm nhiễm bệnh

    Streptomyces tăng khả năng sống sót của tôm nhiễm bệnh

    Kết quả khẳng định tiềm năng lớn của các chủng Streptomyces với vai trò là men vi sinh trong nuôi trồng thủy sản, cụ thể là đối với tôm thẻ.
    15/06/2020
    Lợi ích 'kép' từ mô hình vịt trên, cá dưới

    Lợi ích 'kép' từ mô hình vịt trên, cá dưới

    Mô hình nuôi vịt trên sàn kết hợp nuôi cá dưới ao ở tỉnh Tây Ninh khá độc đáo, an toàn dịch bệnh, mang lại lợi ích “kép” vô cùng hiệu quả…
    11/06/2020
    Zalo
    Hotline